Herinvesteringsreserve (HIR): Wat is het en hoe werkt het?
Een onbelaste boekwinst opnieuw investeren in nieuwe bedrijfsmiddelen. Klinkt goed, toch? Met een Herinvesteringsreserve is dit mogelijk. Maar wat houdt de regeling van herinvestering nu eigenlijk in? En wanneer (en hoe) kun je de regeling inzetten? Na het lezen van deze blog over herinvesteringsreserves weet je van de hoed en de rand!
Wat is de herinvesteringsreserve (HIR)?
We korten de term herinvesteringsreserve voor het gemak ook wel af tot HIR. De HIR komt ter sprake wanneer er bedrijfsmiddelen worden vervreemd. Voorwaarde hiervoor is dat er plannen bestaan om de boekwinst weer te herinvesteren.
"De HIR is dus een fiscale reserve waarbij je de mogelijkheid hebt om de betaling van belasting uit te stellen. Het bedrag van de boekwinst dat je normaal gesproken dient te betalen aan de Belastingdienst, kun je nu aan de kant zetten (‘reserveren’) voor een nieuwe investering."
Boekwinst kan ontstaan na het verkopen van bedrijfsmiddelen, zoals een pand, een auto of materiaal dat voor zakelijke doeleinden heeft gediend. Ligt de verkoopprijs van het verkochte goed hoger dan de huidige boekwaarde van het goed? Dan wordt er een boekwinst gecreëerd. Hierover dien je doorgaans belasting te betalen. Tenzij je er dus voor kiest om de regeling van de HIR in te zetten. In dat geval kan de betaling van de belasting worden uitgesteld.
Hoe werkt de HIR?
De HIR ontstaat door vervreemding van een bedrijfsmiddel waarbij boekwinst ontstaat. Dit betekent in de meeste gevallen dat het middel wordt verkocht. Maar bij boekwinst als gevolg van vervreemding kunnen we ook denken aan verloren middelen en eventuele beschadigingen. De boekwinst omzetten tot herinvesteringsreserve mag alleen als er in hetzelfde boekjaar nog een concrete datum op de balans wordt genoemd voor de daadwerkelijke herinvestering in een bepaald bedrijfsmiddel. Je kunt dus geen gebruik maken van de HIR als er geen concrete plannen liggen voor de herinvestering in vergelijkbare nieuwe bedrijfsmiddelen. Ook vervalt de HIR als je er niet binnen drie jaar gebruik van maakt. Deze drie jaren gaan in op het moment van vervreemding van het bedrijfsmiddel. De HIR kan een flinke bijdrage leveren aan de benodigde bedrijfsfinanciering voor toekomstige plannen en bijbehorend budget.
Herinvesteren na verkoop bedrijf
Bij bedrijfsmiddelen als onroerend goed is een HIR enkel toegestaan als de nieuwe bedrijfsmiddelen die worden gerealiseerd vanuit de HIR dezelfde economische functie hebben. Echter blijft het enorm lastig om onderscheid te maken tussen het verkopen van een bedrijfspand en een geheel bedrijf verkopen. Herinvesteren met de boekwinst die ontstaat door een bedrijfsverkoop is namelijk niet mogelijk. Wordt alleen het bedrijfspand verkocht, dan behoort de HIR wel tot de mogelijkheden. Maar zoals gezegd, de scheidingslijn tussen deze twee is ontzettend dun. Of de HIR wel of niet mogelijk is na verkoop van een bedrijf hangt dus van vele factoren af. Er wordt onder andere gekeken naar de vergelijkbare aspecten tussen het oude en het nieuwe pand/bedrijf. Ontstaat er een discussie naar aanleiding van deze kwestie, dan zal de rechtbank hier uitspraak in moeten doen. Laat je dus altijd goed adviseren!
Voorwaarden van een herinvesteringsreserve (HIR)?
Om de HIR als fiscale regeling toe te kunnen passen dient er aan een aantal voorwaarden te worden voldaan.
- Allereerst dient er vervreemding plaats te vinden in de vorm van verkoop, verlies of beschadiging. Ook vastgoed mag hier worden meegerekend, tenzij dit als voorraad wordt bijgehouden. In dat geval mag het niet. Ook activa en beleggingen kunnen niet worden verwerkt in de HIR.
- Voor het einde van het boekjaar waarin de vervreemding plaatsvindt dient er een concreet plan te liggen voor het herinvesteren. Dit noemen we ook wel het herinvesteringsvoornemen. Zonder voornemen, geen HIR.
- Na de vervreemding heb je drie jaar de tijd om de HIR opnieuw te investeren. Maak je niet tijdig gebruik van de HIR, dan komt deze te vervallen. Ook het restantbedrag dat na deze periode nog niet is gebruikt vervalt voor de HIR en wordt aangerekend door de Belastingdienst. De drie jaar kan overschreden worden wanneer er aangetoond kan worden dat er meer dan drie jaar nodig is om de herinvestering te realiseren of als niet-beïnvloedbare situaties de herinvestering hebben vertraagd. Hierbij dient de uitvoering van de herinvestering al wel in gang gezet te zijn.
- Last but not least: de boekwaarde-eis. Linksom of rechtsom; als je de HIR afboekt op het nieuwe bedrijfsmiddel, mag de boekwaarde nooit lager komen te liggen dan die van het vervreemde bedrijfsmiddel. Op het afboeken van de HIR gaan we hieronder verder in.
Afboeken herinvesteringsreserve
Besluit je herinvesteringsreserve in te gaan zetten? Dan krijg je dus te maken met een boekwinst. Deze boekwinst reserveer je en kun je gebruiken als een eerste afboeking op de investering voor een nieuw bedrijfsmiddel.
"Zoals hierboven benoemd mag de boekwaarde van het nieuwe bedrijfsmiddel niet lager worden dan die van het oude bedrijfsmiddel. Dit kan betekenen dat er een deel van de HIR overblijft na het doen van de eerste herinvestering."
Dit restant kun je wederom inzetten en afboeken op een volgende investering (binnen de HIR-termijn). Met het afboeken van de HIR wordt de afschrijvingsbasis van het nieuw aangeschafte bedrijfsmiddel verlaagd.
Voorbeeld afboeken HIR
Wekt de HIR jouw interesse en zit je eraan te denken om de fiscale regeling in te zetten voor jouw bedrijf? Dan is het wel zo prettig als je alvast een beeld hebt van de manier van afboeken. We hebben hieronder daarom een voorbeeld uitgewerkt van het afboeken van de HIR.
Stel: jij verkoopt jouw bedrijfspand. Het bedrijfspand is verkocht voor een bedrag van €450.000. Echter is de fiscale boekwaarde op dat moment vastgesteld op €300.000. Een totale boekwinst, en dus HIR, van €150.000 blijft dan over.
Vervolgens besluit je om binnen de termijn van drie jaar een herinvestering te doen met de boekwinst, in een nieuw bedrijfspand. Dit pand koop je voor €400.000. Bij dit pand is de fiscale boekwaarde vastgesteld op €350.000. Er kan dan €100.000 van de HIR worden afgeboekt.
De resterende €50.000 van de HIR kan niet worden afgeboekt op deze investering. In dat geval zal de boekwaarde van het nieuwe pand namelijk lager komen te liggen dan de boekwaarde van het oude pand en dit is niet toegestaan. Het HIR-bedrag dat over is kan wel worden afgeboekt op volgende investeringen.
Hulp nodig bij het verkopen van je bedrijf?
Een bedrijfsovername hoeft niet te betekenen dat je het bedrijf definitief verkoopt, maar het kan natuurlijk wel. Bij het verkopen van je bedrijf kun je er dus voor kiezen om een onbelaste boekwinst opnieuw te investeren – mits je aan de voorwaarden voldoet. Om zeker te stellen dat je aan alle voorwaarden voldoet en later niet in de problemen komt met de belasting bij de verkoop van je bedrijf, kan het prettig zijn om een expert in de arm te nemen die dagelijks bezig is met fiscale regelingen en voordelen voor bedrijven. Bij Anno1982 hebben we deze M&A specialisten in huis en kijken we graag met je mee naar de beste vervolgstappen bij de verkoop van jouw bedrijf.
Kennis
