Juridische aspecten van een bedrijfsovername

Tijdens een bedrijfsovername komen veel juridische aspecten aan bod. Naast stapels contracten moet je vaak ook stilstaan bij intellectueel eigendom, belastingimplicaties en Due Diligence vragen. Kortom; er gaat ook op juridisch vlak aardig wat op je af komen. Daarom behandelen we in dit blog de belangrijkste juridische aspecten van een bedrijfsovername.

Betekenis juridische aspecten bedrijfsovername

Alle zaken die van juridische aard én van belang zijn bij een bedrijfsovername worden ook wel de juridische aspecten bij een bedrijfsovername genoemd. Het doel is om risico’s te identificeren en te beoordelen, voordat de bedrijfsovername plaatsvindt. Denk bijvoorbeeld aan risico’s betreffende het boekenonderzoek (Due Diligence), het opstellen en aanpassen van contracten, het in acht nemen van belastingregels en het naleven van mededingingsrecht. Ook intellectuele eigendommen, zoals merkrechten of octrooien, kunnen juridische aspecten zijn die om aandacht vragen.

Het non binding offer en de Letter of Intent

Het non binding offer (NBO) en de Letter of Intent (LOI) zijn belangrijke onderdelen binnen een stappenplan voor bedrijfsovernames. Bij het NBO gaat het om biedingen die je ontvangt van geïnteresseerde kopers. Na het toesturen van het informatiememorandum en het financieel plan kan een koper namelijk besluiten om een non binding offer uit te brengen. Hierin staan vaak al veel juridische termen en worden constructies rondom een earn out, vendor loan of andere verplichtingen en garanties besproken. Het is daarom waardevol om in deze fase een bedrijfsovernameadviseur mee te laten lezen. Ook kun je ervoor kiezen om een M&A advocaat aan te laten haken. Deze heb je sowieso nodig voor de LOI en de koopovereenkomst. Het kan daarom verstandig zijn om deze persoon al vanaf de NBO bij de bedrijfsovername te betrekken.

Of je nu één of meerdere non binding offers hebt, uiteindelijk zal je met één partij op exclusieve basis de volgende stap willen maken. Dit gebeurt in de vorm van een voorlopige koopovereenkomst, ook wel bekend als Letter of Intent of intentieovereenkomst. Dit document is dus de voorloper van de definitieve koopovereenkomst en de juridische aspecten van de bedrijfsovername komen hierin volop aan bod. Denk aan garanties, vrijwaringen, zekerheden, de financiering van de deal, geheimhouding en de contouren van het Due Diligence onderzoek. Veel juridische tekst dus, die grote impact heeft op het vervolgtraject. Schakel hierbij dan ook zeker een M&A advocaat in om risico’s te beperken.

Juridische aspecten binnen het Due Diligence onderzoek

Na het ondertekenen van de intentieovereenkomst is het tijd voor het Due Diligence onderzoek (DD), waarin de koper de kans krijgt om boekenonderzoek uit te voeren.

"Als onderdeel van de bedrijfsovername zullen ook de juridische aspecten de revue passeren. Arbeidscontracten, leningsovereenkomsten, huurovereenkomsten, leverancierscontracten, klantcontracten en managementovereenkomsten; allemaal voorbeelden van documenten die een koper zal willen inzien. Het is dan ook belangrijk dat je deze documenten goed op orde hebt."

Daarom adviseren we veel ondernemers om vroegtijdig te starten met het verkoopklaar maken van hun bedrijf.

Naast het analyseren van eerdergenoemde contracten zal een koper echter nog meer aspecten juridisch willen toetsen. Denk bijvoorbeeld aan:

• Fiscale situatie: Is aan alle fiscale verplichtingen voldaan?
• Vastgoed: Is het eigendom van het vastgoed geregeld?
• Rechtszaken: Is/was er in het heden of verleden sprake van (aangekondigde) rechtszaken of geschillen?
• Milieu: Wordt er in overeenstemming met de milieuregels gehandeld en zijn eventuele vergunningen op orde? 
• Intellectueel eigendom: Hoe zit het met de bescherming van het IP, octrooien, merken en auteursrechten?

Intellectueel eigendom bij bedrijfsovername

Toch nog even terug naar dat intellectueel eigendom… Dit kan van grote waarde zijn bij de verkoop van jouw bedrijf. Is er in jouw bedrijf sprake van in het bezit zijnde intellectuele eigendommen? In dat geval is het aan te raden om juridisch advies in te winnen, om te beoordelen hoe deze eigendommen het beste kunnen worden overgedragen. Daarnaast is het ook belangrijk om te beoordelen in welke mate gebruik wordt gemaakt van intellectueel eigendom van derden. Denk bijvoorbeeld aan licenties of software waarvan moet worden bepaald of die tijdens een bedrijfsovername worden overgenomen, of dat er nog verplichtingen zijn richting derden. Ook is het zaak om te beoordelen of jouw bedrijf enige intellectuele eigendommen heeft die nog niet zijn geregistreerd.

De koopovereenkomst of Share Purchase Agreement

Een ander groots juridisch aspect van een bedrijfsovername is de koopovereenkomst of de Share Purchase Agreement (SPA). Afhankelijk van jouw situatie gaat één van deze documenten van belang zijn. De koopovereenkomst kijkt namelijk niet naar de aandelen, maar naar het bedrijf op zichzelf. Ga je echter een BV met aandelen verkopen, dan wordt middels een SPA een beschrijving gegeven van alles wat belangrijk is bij de aandelenoverdracht. Naast de punten uit de inventieovereenkomst worden ook de garanties nog uitgebreider beschreven. Fundamentele, commerciële en fiscale garanties; je hebt aardig wat pagina’s om door te spitten.

In de meeste gevallen zal de koper de koopovereenkomst of Share Purchase Agreement opstellen. Vaak zien we dat daardoor de documenten vooral in het voordeel van de koper zijn en de verhouding van de onderlinge belangen dus niet in balans is. Betrek daarom iemand bij de zaak die jouw belangen behartigd en jouw risico’s in kaart kan brengen.

De rol van de M&A advocaat bij bedrijfsovernameadvies

De M&A advocaat is iemand die jouw juridisch bijstaat tijdens de bedrijfsovername. Natuurlijk kan je bedrijfsovername specialist hier een rol in spelen. Echter is dat vaak niet voldoende. Ons advies; neem altijd een M&A advocaat in de armen. Maak daarbij niet de fout om iemand in te huren die niet specifiek zijn weg kent binnen de wereld van mergers & acquisitions. Dit is namelijk een ander speelveld dan bijvoorbeeld strafrecht of fiscaal recht. Veel professionele kopers zijn uiterst bedreven in het ‘spelletje’ van bedrijfsovernames. Het is daarom belangrijk dat je iemand aan laat haken die de bijbehorende spelregels door en door kent. Zelf werken we met een aantal vaste M&A advocaten. We helpen je graag op weg in het selectieproces.